شریف، ضیاء (معروف به ابوحمید؛ ۲ بهمن ۱۳۴۴-4 دی ۱۳۶۵)، از معاودین عراقی، فرمانده محور شناسایی واحد اطلاعاتوعملیات تیپ مستقل پیادۀ ۱۸ الغدیر نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
ضیاء شریف در شهر کوت در استان واسط واقع در شرق عراق در خانوادهای مذهبی زاده شد. پدرش عبدالرزاق، تاجر و مادرش نعیمه رشیدی، خانهدار بود. آنان بهجز ضیاء که نخستین فرزندشان بود، پنج پسر و چهار دختر دیگر هم داشتند. ضیاء از هفت سالگی به مدرسه رفت و تا پایان دورۀ ششسالۀ ابتدایی را در مدرسۀ عبدالکریم قاسم زادگاهش گذراند؛ خانواده ضیا در ۱۳۵۸ ش/ 1979 م جزو گروهی از مردم عراق (معاودین عراقی) بودند که در جریان تنشهای بین دو کشور ایران و عراق به بهانه داشتن اصالت ایرانی از عراق اخراج شدند. ضیاء به همراه خانواده یک سالی را در اردوگاه خرمآباد در استان لرستان سپری کرد و سپس به شهر یزد* رفتند (لک).
ضیاء با شروع جنگ تحمیلی عراق بر ضد ایران در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹، برای مبارزه با حکومت بعثی عراق به گروه جهادی و مبارز به نام نیروهای شهید صدر (قواببب شهید الصَدر) پیوست. این گروه زیر نظر سپاه پاسداران در پادگانی در اهواز به نام پادگان شهید صدر که بعداً به پادگان شهید غیور اصلی تغییر نام یافت، مستقر بودند. ضیاء با نام جهادی ابوحمید در ۱۳۶۰ ش، به همراه دوستانش به منطقۀ عملیاتی مهران و دهلران در غرب و جنوب غربی استان ایلام فرستاده شد و به مدت یک سال در آنجا فعالیت داشت. در این مدت در عملیات محرم که در ۱۰ آبان ۱۳۶۱، در جبهۀ جنوبی، عینخوش، زبیدات با هدف تصرف سرپل در منطقۀ العمارۀ عراق و آزادسازی ارتفاعات مرزی اجرا شد، شرکت کرد. او پسازاین عملیات به یزد بازگشت و مدت یک سال در شرکت سلکباف شهر یزد مشغول به کار شد (لک).
با تشکیل تیپ مستقل پیادۀ ۱۸ الغدیر* در مهر ۱۳۶۲، توسط نیروهای یزدی، ضیاء به این یگان پیوست و دورههای آموزشی مخصوص غواصی و جنگهای آبی ـ خاکی را گذراند (حامدی). در مهر ۱۳۶۳ در پاتکی که از سوی تیپ ۱۸ الغدیر در پی حملۀ ارتش عراق به خط پدافندی آن تیپ در منطقۀ زید در جنوب غربی خوزستان انجام شد، ضیاء با سمت نیروی تکتیرانداز در گردان امام حسن(ع)* شرکت داشت (سپاه ... ، فرم تطبیق ... ). در ۲۰ اسفند ۱۳۶۳، در عملیات بدر که در تالاب هورالهویزه (هورالعظیم، غرب دشت آزادگان) با هدف قطع جادۀ بصره ـ العماره و تهدید بصره انجام شد، با سمت معاون دستۀ گروهان مستقل حزبالله تیپ ۱۸ الغدیر حضور یافت (لک؛ سپاه، فرم تأیید ... ). او پس از این عملیات به یزد بازگشت و در ۲۰ مرداد ۱۳۶۴، به استخدام کارخانه ماهباف درآمد. ضیاء باوجوداینکه در کارخانه مشغول به کار بود، در زمان عملیاتها با حضور در تیپ الغدیر در عملیاتها شرکت میکرد. پس از چند ماه کار، در تک پشتیبانی عملیات والفجر ۸ (20 بهمن ۱۳۶۴)، در جزایر امالرصاص و امالبابی (هر دو از جزایر اروندرود و جزو خاک عراق) اجرا شد، با سمت فرمانده دستۀ گروهان مستقل حزبالله، حضور یافت. یک سال بعد مسئول محور شناسایی در واحد اطلاعاتوعملیات تیپ ۱۸ الغدیر در جریان عملیات کربلای ۴ (3 دی ۱۳۶۵)، در جبهۀ جنوبی ابوالخصیب با هدف تصرف ابوالخصیب و محاصرۀ نیروهای عراقی مستقر در شبهجزیرۀ فاو (جنوب شرقی عراق) و تهدید بصره از جنوب اجرا شد، حضور داشت (لک).
سرانجام در جریان این عملیات در اروندرود، در جزیرۀ القطعۀ عراق مفقودالاثر شد (همان، گواهی مفقودیت). پیکر این شهید پس از ده سال، در جریان تفحص پیدا شد و در گلزار شهدای قم به خاک سپرده شد (همان، گواهی شهادت؛ لک).
شهید ضیاء شریف انسان بسیار مهربان و با جذبه بود. به خانوادهاش مهر فراوان داشت. بسیار متواضع و باخدا بود و به انقلاب و امام خمینی (ره)، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، عشق میورزید (همو).
در قسمتی از وصیتنامۀ شهید که توسط عبدالکریم لک، خواهرزادۀ شهید از زبان عربی به فارسی ترجمهشده اینگونه آمده است: «به دنبال دنیا نباشید، حتی اگر دنیا خود دنبال شما بود. از مکان و عمل و موقعیتی که ناخوشایند پروردگار است دوری بجویید؛ خداوند اطاعت از خود را فقط در اقامۀ نماز و پرداخت زکات و روزۀ ماه مبارک رمضان قرار نداد، بلکه بر او واجب کرد که در دینش مظلوم نباشد و همچنین در موضوع ناموس و مال مؤمن اگر توانایی انتقام از ظالمان را دارد، قیام کند و پس شایسته است بر ما عراقیها که تمامی این ظلمها بر ما واقعشده، هرکدام از ما قیام کرده و انتقام این مظالم را بگیریم» (بش).
بهپاس نکوداشت شهید ضیاء شریف، کوچهای در خیابان مهدی(عج) شهر یزد به نام وی نامیده شده است (لک).
محمدعلی، برادر شهید ضیاء شریف نیز در دی ۱۳۹۴، در سوریه بهعنوان مدافع حرم به شهادت رسید (حامدی).
مآخذ: حامدی، سید مهدی (از دوستان و نزدیکان شهید)، مصاحبه با مؤلف، ۲۰ فروردین ۱۳۹۹؛ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان یزد، فرم تأیید مأموریت، سند بیتا، سند بش، موجود در ادارهکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان یزد؛ همان، فرم تطبیق ایثارگران، سند بیتا، سند بش، موجود در همانجا؛ همان، گواهی شهادت، سند مورخ ۱۳۶۵ ش، سند بش، موجود در همانجا؛ همان، گواهی مفقودیت، سند مورخ ۱۳۶۵ ش، سند بش، موجود در همانجا؛ شریف، ضیاء، وصیتنامه، سند مورخ ۱۳۶۵ ش، سند بش، موجود در همانجا؛ لک، عبدالکریم (خواهرزادۀ شهید)، مصاحبه با مؤلف، ۲ بهمن ۱۳۹۸.